Jeśli planujemy zakup sprzętu do prowadzenia treningów Biofeedback, to stoi przed nami nie lada wyzwanie. Kupno wymaga rozważenia wielu rzeczy i nie jest to sprawa oczywista. Parametry oferowanych urządzeń są często nieporównywalne a podkreślane przez sprzedawców funkcje oprogramowania niewiele nam mówią (zwłaszcza jeżeli zaczynamy przygodę z Biofeedbackiem).
Trudność wyboru potęguje znaczny rozrzut cen kompletnych zestawów: od 5 do 50 tysięcy złotych. Naprawdę nie warto przepłacać za zbędne „bajery”, których i tak nie będziemy używać.
Na co warto zwrócić uwagę przy wyborze zestawu Biofeedback?
Liczba kanałów pomiarowych
- Ogólnie rzecz biorąc stosujemy się do zasady „im więcej, tym lepiej”
- Absolutne minimum to dwa kanały, nie warto kupować urządzeń jednokanałowych
- Większa liczba kanałów jest użyteczna tylko przy diagnostyce i zaawansowanych protokołach treningowych.
Nasza rekomendacja:
- Wybierz urządzenie 4 lub 5 kanałowe, jeżeli planujesz
• własny gabinet (otwarta praktyka) biofeedback,
• pracę z młodzieżą i dorosłymi,
• sprzęt dla szkoły z oddziałami integracyjnymi lub poradni PPP - Wybierz urządzenie 2 lub 3 kanałowe, jeżeli planujesz:
• biofeedback domowy
• biofeedback w szkole lub przedszkolu bez oddziałów integracyjnych i nie będziesz przeprowadzać pełnej diagnozy.
Jakość pomiaru
- Dokładność pomiarów mniej niż 1%, ale nie warto płacić krocie za znacznie większą dokładność. Sygnał, który zbieramy za pomocą przyklejonych elektrod tylko w części (60-80%) pochodzi z aktywności kory.
- Warto zwrócić uwagę na odporność na zakłócenia elektryczne (wbudowany filtr 50Hz).
Wielomodalność
- Modalności to rodzaje sygnałów pomiarowych, na których opiera się feedback. Oznaczane są 3 lub 4 literowymi skrótami: EEG, HRV, GSR, RSA, HEG, EMG, RESP, TEMP, BVP.
- Im bardziej różnorodne pomiary tym lepiej. Tym więcej różnych parametrów fizjologicznych możemy monitorować i stosować bardziej różnorodne protokoły Biofeedback.
- Na początku będziemy korzystać z tej funkcji stosunkowo rzadko, ale z czasem będzie to znaczącym atutem zestawu.
Nasza rekomendacja:
- Zestawy jednomodalne, np. tylko do EEG Biofeedbacku albo RSA Biofeedbacku mają ograniczone możliwości terapeutyczne.
- Profesjonalny Biofeedback to minimum następujące modalności: EEG, GSR, HRV/BVP, HEG.
Gwarancja i serwis urządzeń
- Serwis powinien być w Polsce. Wysłanie urządzenia za granicę i oczekiwanie na naprawę będzie wiązać się z długą przerwą w prowadzeniu gabinetu.
- Warto zapytać czy jest możliwość wypożyczenia urządzenia zastępczego na czas naprawy. Zachowamy w ten sposób ciągłość pracy.
- Należy sprawdzić warunki gwarancji oraz co tak naprawdę obejmuje.
Bezprzewodowa łączność z komputerem
- Pełna izolacja galwaniczna od ciała trenującego zapewnia bezpieczeństwo, nie ma żadnej możliwości porażenia.
- W komunikacji urządzenia z komputerem najczęściej używany jest powszechnie stosowany protokół BlueTooth.
- Urządzenie powinno być zasilane bateryjnie, zasilacze są wykluczone.
Zróżnicowany feedback
- Im bardziej różnorodny feedback (wygląd ekranu trenującego), tym lepiej. W trakcie jednej sesji będziemy kilka razy zmieniać feedback, tak aby nie warunkować naszego pacjenta od konkretnego rodzaju feedbacku.
- Zwróć uwagę na liczbę i różnorodność gier. Inne gry stosujemy dla młodszych dzieci, a inne dla starszych bądź dorosłych.
- Ważna jest możliwość dodawania filmów, plików audio.
- Dorośli będą ćwiczyć z wykresami, miernikami. Warto zwrócić uwagę na możliwość tworzenia wyglądu ekranu feedback dla konkretnego pacjenta.
Liczba i różnorodność wbudowanych protokołów treningowych
- Im więcej i bardziej różnorodne protokoły treningowe, tym lepiej.
- Protokoły powinny być wbudowane (gotowe do użycia). Możliwość tworzenia i dodawania nowych protokołów jest ważna, ale na początku dobrze jest mieć bogaty zestaw narzędzi gotowych do wykorzystania.
- Minimum to protokoły amplitudowe wielokanałowe, Alpha/Theta, koherencyjne i wielomodalne (EEG, GSR, HRV, EMG, RESP).
- Bardzo ważna jest możliwość zmiany ustawień w protokołach: szerokość pasm trenowanych, metody filtracji sygnału, zmiana rodzaju feedback w trakcie sesji.
Liczba wbudowanych raportów z sesji
- Raporty zmiany parametru trenowanego w trakcie sesji.
- Raporty międzysesyjne, tzw. „krzywa uczenia się”
- Możliwość tworzenia nowych, własnych raportów
- Przydatna będzie funkcja eksportowania plików do Excela
Baza normatywna
- Oprogramowanie powinno mieć wbudowaną bazę normatywną, czyli możliwość porównania wyników z normami. Funkcja ta jest bardzo przydatna podczas badania diagnostycznego.
- Zwróć uwagę na warunki licencyjne wykorzystania bazy normatywnej. Niektórzy dostawcy wymagają opłat za określoną limitowaną pulę zapytań do bazy.
Raport QEEG
- Oprogramowanie powinno być wyposażone w funkcje wykonania analizy ilościowej EEG (tzw. QEEG lub brain-mapping). Na podstawie raportu QEEG opracowuje się indywidualny plan treningu.
- Tzw. mini-QEEG (czyli diagnoza z 1 lub 2 punktów) jest jak przegląd samochodu sprowadzający się do sprawdzenia czy ma działające światła. Pełna diagnostyka oznacza możliwość pomiarów i przygotowania raportu z 20 punktów.
- Raport QEEG jest dość skomplikowany (zawiera wiele diagramów, wykresów i tabelek). Dobrze jest jak program ma wbudowaną funkcję automatycznego doboru protokołów terapeutycznych, albo podpowiadania co wynika z tych tabelek, diagramów i liczb.
- Przydatną funkcją będzie rekomendacje protokołów terapeutycznych.
Nasza rekomendacja:
- Przy urządzeniu 4 lub 5 kanałowym – QEEG jest niezbędne.
- Upewnij się czy program QEEG „podpowiada” protokoły terapeutyczne dla konkretnego pacjenta.
- Przy 2 lub 3 kanałowym zestawie – QEEG jest wskazane, ale nie jest obowiązkowe.
Tryb pracy dla początkujących
- Nie jest to funkcja konieczna, ale bardzo ułatwiająca życie początkującym terapeutom. Łatwo jest się pogubić w mnogości ustawień parametrów treningu.
- Funkcja „prowadzenia za rękę” lub procedura krok-po-kroku będą bardzo przydatne zanim nie nabierzemy na tyle doświadczenia aby korzystać z opcji dla zaawansowanych.
Zestaw z komputerem czy bez?
- Biofeedback nie wymaga specjalnego komputera.
- Wystarczy komputer domowy lub szkolny, jeżeli nie jest to „eksponat muzealny”.
- W większości wypadków reinstalacja systemu Windows, wymiana dysku na nowy SSD, dołożenie pamięci RAM rozwiązuje problem starszego komputera.
- Komputer powinien być przeznaczony wyłącznie do biofeedbacku, a nie „przy okazji” do wielu innych zadań.
- Monitor dla terapeuty – im większy tym lepszy, bo kilka godzin dziennie spędzisz przy monitorze. My używamy monitory 24 calowe i takie polecamy. W sklepach pojawiły się monitory panoramiczne, komfort pracy terapeuty jest niesamowity, ale i cena jest też „panoramiczna”. Nie używamy laptopów, ale i nie jeździmy do naszych Klientów.
- Ekran dla pacjenta to 32 – 40 calowy telewizor w cenie 700-1100zł. (Duże monitory są bardzo drogie.) Wielkość telewizora zależy od wielkości pomieszczenia. Ważne, aby miał rozdzielczość Full HD i wejście HDMI.
- Potrzebna będzie też drukarka do wydruków kolorowych wykresów i map mózgu. Przy drukarkach zwraca się uwagę na koszty eksploatacji, ile kosztuje toner/komplet tuszy i na ile wystarczy?
Nasza rekomendacja:
- Nie kupuj specjalnie komputera jeżeli dysponujesz „wolnym” komputerem.
- Najlepiej nabyć komputery, monitory i cały sprzęt IT u lokalnego dostawcy sprzętu komputerowego.
Decyzję o zakupie zestawu podejmij po szkoleniu
Nasza rekomendacja:
- Decyzję o zakupie zestawu dobrze jest podjąć po szkoleniu podstawowym. Poznasz metodę, zobaczysz wyposażony gabinet, dowiesz się jakie są opcje i czy ich potrzebujesz, dopytasz się o szczegóły.
Na co zwrócić uwagę przy wyborze zestawu Biofeedback?