Dominująca częstotliwość Alpha
Fale Alpha to jedna z najczęściej badanych aktywności mózgowych, rejestrowanych za pomocą EEG (elektroencefalografii). Są one ściśle związane z funkcjonowaniem poznawczym, emocjonalnym i psychomotorycznym człowieka. W ostatnich latach coraz więcej uwagi poświęca się zmienności tych fal. To, jak nasze mózgi generują fale Alpha, może różnić się znacząco w zależności od osoby. W badaniach często analizuje się tzw. indywidualną dominującą częstotliwość Alpha (PAF), czyli częstotliwość, przy której fale Alpha osiągają swoją maksymalną amplitudę.
- Różnice indywidualne: Badania pokazują, że osoby z niższą PAF mogą mieć inne strategie rozwiązywania problemów niż osoby z wyższą częstotliwością. Na przykład, osoby z niższą PAF często wykazują większą oryginalność w twórczych zadaniach, podczas gdy osoby z wyższą PAF charakteryzują się większą płynnością myślenia.
- Związki z inteligencją: Istnieje korelacja między PAF a poziomem inteligencji. Osoby o wyższej PAF zazwyczaj osiągają lepsze wyniki w testach IQ, wykazują lepszą pamięć oraz szybsze przetwarzanie informacji. Wyższa częstotliwość Alpha może również sprzyjać bardziej efektywnemu uczeniu się za pomocą technik neurofeedbacku.
- Podłoże genetyczne: Różnice w aktywności fal Alpha mogą mieć także podłoże genetyczne. Badania sugerują, że aktywność fal Alpha jest w dużym stopniu dziedziczna i może być modulowana przez czynniki genetyczne oraz epigenetyczne, takie jak styl życia czy doświadczenia życiowe.
- Wiek: Aktywność fal Alpha zmienia się wraz z wiekiem. Szczytowa PAF występuje w wieku ok 20 roku życia, a następnie zaczyna się powoli obniżać. Jest to naturalny proces związany ze starzeniem się mózgu.
- Hormony: Hormonalne zmiany również wpływają na aktywność fal Alpha. Podczas cyklu menstruacyjnego, wzrost poziomu progesteronu może powodować wzrost częstotliwości Alpha, co jest związane z poprawą efektywności poznawczej.
- Zaangażowanie poznawcze: Częstotliwość Alpha zmienia się również w zależności od tego, jak bardzo angażujemy się w wykonywane zadanie. Wyższa PAF jest zwykle związana z lepszymi wynikami w zadaniach poznawczych, podczas gdy zmęczenie czy spadek koncentracji mogą obniżać tę częstotliwość.
- I najważniejsze: Treningi neurofeedback mogą wpływać na częstotliwość Alpha, zwłaszcza u osób z niższą wyjściową częstotliwością Alpha. Badania pokazują, że odpowiednie protokoły (PAF_Up) mogą zwiększać tę częstotliwość, co ma pozytywny wpływ na zdolności poznawcze. (Bazanova, O. and Vernon, D. (2014) Interpreting EEG alpha activity. Neuroscience and Biobehavioral Reviews.)